Naar levend model - expositie

Schetsen en tekeningen door stadgenoten Wijnand Nieuwenkamp, Ties van Dijk, Jan Bander en Leonie Bander-Lutomirski.

De vier woonden en werkten deels tegelijkertijd in Edam. Modellen die zij kozen waren de gezinsleden, bekenden, beminden, hun muze of modellen. 

Naar Levend Model toont de kunstenaars aan het werk. Er is veel aandacht voor hoofddeksels, hoofdtooien, mutsen, hoeden en hullen van de geportretteerden. Leonie Lutomirski en Jan Bander ontmoetten elkaar op de Rijksacademie in Amsterdam. Zij waren leerlingen van Nicolaas van der Waay (1855-1936). Deze kunstenaar en docent aan de Academie, heeft het Edams Museum het vaakst  bezocht om er te werken. 

Jan en Léonie Bander-Lutomirski verhuisden in 1918 naar Edam. Daar werd in 1920 Jan Bander aangesteld als leraar aan de Stadsteekenschool. Het echtpaar Bander-Lutomirski raakte bevriend met tekenaar en beeldhouwer Ties van Dijk, al sinds 1903 aangesteld als tekenleraar aan die Stadsteekenschool. Diens muze en model was Toos Hulst (1915-2000), dochter van de eigenaar van café Buitenlust aan het Volendammerpad in Edam. Beelden van Toos en andere objecten uit eigen bezit, de meeste jarenlang in het depot verborgen gebleven, worden vanaf 23 maart getoond in het Edams Museum, op de zolder van het Coompanshuys.

Het museum bevindt zich in twee monumentale panden en is niet toegankelijk voor rolstoelen. Er zijn veel drempels, smalle gangen en steile trappen.