Blog: Reis naar het verleden

Het museum van Volendam is te vinden midden in het bruisende centrum van Volendam, naast het VVV-gebouw. Aan de molens, schilderijen en de ouderwetse klapraampjes is buiten al te zien dat dit het museum van Volendam is. Achter de gevel is voor u een hele wereld te ontdekken die u zeker nog niet eerder gezien heeft.

Nostalgie

Klederdracht-Oudhollandse snoepjes

Het schrijven over dit museum brengt bij mij nostalgische gevoelens op. Als klein meisje kwam ik hier elke zaterdag met mijn vader en mijn broertje. Mijn oma werkte namelijk in dit museum als vrijwilliger. De aanwezige mannen en vrouwen waaronder mijn oma waren altijd gekleed in de traditionele klederdracht. Vaak mocht ik een snoepzak vullen met oudhollandse snoepjes die te koop zijn in het museum. Met die zak onder mijn arm verkende ik elke zaterdag het gehele museum en vaak mochten wij ook zelf sigarenbandjes plakken.

Sigarenbandjes

In het museum van Volendam is namelijk een sigarenbandjeshuisje te vinden. Dit is een kamer die rondom en binnenin versierd is met kunstwerken die alleen maar bestaan uit sigarenbandjes. Er zijn hier wel 11 miljoen sigarenbandjes geplakt. Aan een lange tafel op een wit stenen bord mocht ik zelf sigarenbandjes plakken. Mijn oma zei dan vaak ”niet alles erop plakken hé, straks hebben wij geen sigarenbandjes meer over”. Uitvoerig bestudeerde ik de bandjes, zowel die waarmee ik mocht plakken als die in het huisje. Ergens heb ik nooit begrepen dat dit soort mooie gedetailleerde wikkels werden gebruikt voor een sigaar.

Levensgrote poppen

Schooltje-Kroeg-Garnalen

In het Volendams museum ziet u overal kamers en boxen van glas waarin levensgrote poppen staan. Deze poppen en de traditionele kleding die zij dragen nemen u mee in het dagelijkse leven van vroeger en geven een inkijkje in de verandering van de klederdracht. Zo is er een schooltje te zien met oude lessenaars en inktpotjes, een snoepwinkel, een eetkamer, een kroeg, een keuken,waar garnalen werden gepeld en een leefruimte. De leefruimte is de kamer die mij het meest is bijgebleven. In die kamer zitten altijd heel wat poppen aan tafel. Een van de lades van de kast staat open en daar ligt een kindje in. Dit is een weerspiegeling van het arme leven van de Volendammers in die tijd. Gezinnen woonden soms wel met 8 tot 12 of 14 gezinsleden in een klein huisje in het centrum van Volendam met maar 1 slaapkamer. Plek voor de kleinste was er niet, dus werden zij in lades van een kast gelegd. Natuurlijk ging deze lade dan niet dicht. Als klein meisje dacht ik dat de lades ’s avonds werden gesloten en het kindje geen adem meer kreeg. Gelukkig bleek dat niet het geval te zijn.

De botter

De mooiste tentoonstelling is voor mij toch altijd die van de botter gebleven. Een botter is een boot waarmee vroeger vis werd gevangen in Volendam. In het museum is een van deze botters nagemaakt en van binnen te bekijken. Er is precies te zien waar de botter mannen (de visvangers) sliepen, aten en aan het werk waren. Het vak van visserman betekende in die tijd zwaar en gevaarlijk werk. Als er vis gevangen moest worden waren de mannen zo een week weg. Men zegt dat het Volendamse dialect is ontstaan door de communicatie tussen de botter mannen. Op zee staat er veel wind en varen boten snel langs elkaar heen. Om te communiceren met een andere botter moest de bemanning snel en duidelijk communiceren. Op die botters zijn naar alle waarschijnlijkheid heel wat afkortingen en woorden geboren die wij als Volendammers tegenwoordig nog steeds gebruiken.

Filmzaal

Geschiedenis-Schilderijen

In de filmzaal worden er beelden afgespeeld van oud Volendamse taferelen. Neem plaats op een van de bankjes en laat je meevoeren naar vroegere tijden. Als klein meisje zat ik vaak uren in die zaal en bekeek ik de filmpjes wel 4 keer achter elkaar. Geschiedenis heeft mij altijd al geïnteresseerd en die van mijn eigen dorp natuurlijk het meest.

Ook zijn er diversen schilderijen te bekijken in het museum. Dit zijn schilderijen dit gemaakt zijn door kustenaars die het dorp vroeger voor korte of langere tijd bezochten. Veel van deze schilderijen verkochten zij aan hotel Spaander in ruil voor een verblijf in het hotel. Natuurlijk zijn er ook veel schilderijen en tekeningen over de hele wereld verspreidt.

En dat is nog lang niet alles

Sieraden-Knutseldagen-Tollen-Volendammer dasjes

Als u dacht alles al gezien te hebben dan heeft u het mis. In het Volendams museum zijn er ook nog exposities te bewonderen van traditionele sieraden, sculpturen, aardewerken, foto’s ansichtkaarten en tekeningen. Er is zelfs een collectie van literaire en muzikale kunstvormen te vinden.

Een bezoek aan Volendam is niet compleet zonder een bezoek aan dit prachtige door vrijwilligers in standgehouden museum. Als u het mij vraagt leert u hier de normen en waarden van het Volendamse volk pas echt goed kennen. De poppen die in het museum in klederdracht achter de garnalen tafel worden uitgebeeld staan bijvoorbeeld voor niet praten maar poetsen en hard werken. Van werken is nog nooit iemand overleden zou mijn oma zeggen. Deze mentaliteit en norm is nog steeds terug te vinden in de Volendamse bevolking. Na een rondje door het museum weet je alles over de Volendamse tradities en de geschiedenis.

Goede herinnering

Het Volendamse museum heeft voor altijd een plekje in mijn hart, omdat ik daar bijna elk weekend heb gespendeerd in mijn jonge jaren. Wist u dat het ook mogelijk is om een kinderfeestje te geven in het museum? Of dat er in de schoolvakanties vaak knutseldagen worden gehouden in het museum voor kinderen? Het is dan mogelijk om traditionele Volendammer dasjes te haken of om houten tollen uit te snijden.

Voor meer informatie over dit leuke en educatieve museum verwijs ik u door naar de website.

https://www.volendamsmuseum.nl/